11 listopada to dzień, w którym w całej Polsce rozbrzmiewa „Mazurek Dąbrowskiego”, a biało-czerwone flagi pojawiają się na budynkach i ulicach. To doskonała okazja, by przypomnieć sobie, jak z szacunkiem obchodzić się z symbolami narodowymi — flagą i hymnem Rzeczypospolitej Polskiej. Poradnik z okazji Święta Niepodległości opublikowało na swojej stronie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA).
Na skróty:
Flaga, czyli biało-czerwona duma
Polska flaga to jeden z najważniejszych symboli narodowych, dlatego obowiązują konkretne zasady jej eksponowania. Przede wszystkim — na fladze Rzeczypospolitej Polskiej nie wolno umieszczać żadnych napisów ani rysunków. Wyjątkiem są tzw. barwy narodowe, które różnią się od flagi państwowej brakiem ściśle określonych proporcji i mogą być dowolnej długości, przy zachowaniu równej szerokości pasów.
Flaga państwowa ma proporcje 5:8, a jej kolory muszą być czyste i czytelne. Nie wolno dopuścić, by była pomięta, zabrudzona lub postrzępiona. Biało-czerwona nigdy nie powinna dotykać ziemi, podłogi, bruku czy wody. Nie należy też używać jej jako obrus, przykrycie czy element dekoracyjny przed odsłonięciem pomnika.
Kolejność flag – która ma pierwszeństwo?
Podczas uroczystości czy pochodów obowiązuje ściśle określona hierarchia. Flaga państwowa RP zajmuje najbardziej honorowe miejsce – w rzędzie flag znajduje się w środku lub po lewej stronie (z perspektywy widza). Jeśli flag jest więcej, polska flaga zawsze jest podnoszona jako pierwsza i opuszczana jako ostatnia.
Kolejność flag według hierarchii:
- Flaga Rzeczypospolitej Polskiej
- Flaga innego państwa
- Flaga województwa
- Flaga powiatu
- Flaga gminy lub miasta
- Flaga Unii Europejskiej
- Flaga organizacji międzynarodowej
- Flaga służbowa
- Flaga instytucji lub organizacji
- Flaga okolicznościowa lub grupy narodowościowej
Hymn – zachowaj powagę i szacunek
Drugim najważniejszym symbolem narodowym jest hymn państwowy. Podczas jego wykonywania lub odtwarzania należy zachować powagę i spokój. Wszyscy obecni stoją w postawie wyrażającej szacunek; mężczyźni w ubraniach cywilnych zdejmują nakrycia głowy, a osoby w mundurach oddają honory przez salutowanie. Poczty sztandarowe pochylają sztandar.
Ważne jest również, by znać poprawny tekst „Mazurka Dąbrowskiego”. Częstym błędem jest śpiewanie „póki my żyjemy” zamiast prawidłowego „kiedy my żyjemy”, a także „rzucim się przez morze” zamiast „wrócim się przez morze”. Tekst Józefa Wybickiego pozostaje niezmienny od XVIII wieku i warto śpiewać go w oryginalnej formie.
Słowa “Mazurka Dąbrowskiego”
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany –
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany
Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.
Godne obchodzenie narodowego święta
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowało miniprzewodnik poświęcony symbolom narodowym. Publikacja wyjaśnia, jak prawidłowo postępować z flagą i hymnem, jak unikać błędów i dlaczego dbałość o narodowe symbole to wyraz patriotyzmu i szacunku wobec historii.
Zużytą flagę można zniszczyć w sposób godny – poprzez niepubliczne spalenie lub rozdzielenie barw. To symboliczne zakończenie jej służby w barwach Rzeczypospolitej.
Pamiętajmy o biało-czerwonej
W Dniu Niepodległości flaga powiewająca na masztach w całym kraju przypomina o wspólnych wartościach, historii i dumie narodowej. Szacunek wobec niej to nie tylko obowiązek, ale i gest wdzięczności wobec tych, którzy walczyli o wolność Polski.
Źródło: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji / gov.pl
