Listopad ponownie upływa pod znakiem Movember – międzynarodowej kampanii poświęconej profilaktyce raka prostaty i jąder. Wąsy, które wielu mężczyzn zapuszcza właśnie w tym miesiącu, mają zwrócić uwagę na poważny problem zdrowotny, o którym wciąż mówi się zbyt rzadko.
Na skróty:
Czym jest Movember?
Movember, znany też w Polsce jako Wąsopad, narodził się w 1999 roku w Australii. Jego nazwa powstała z połączenia słów moustache (wąsy) i November (listopad). Prosta idea – zapuścić wąsy, by rozpocząć rozmowę o zdrowiu mężczyzn – szybko przerodziła się w globalny ruch obejmujący niemal cały świat.
Kampania koncentruje się na profilaktyce raka prostaty i raka jąder – dwóch nowotworów, które przy odpowiednio wczesnym wykryciu mają bardzo dobre rokowania. Problemem pozostaje jednak późna diagnostyka wynikająca z zaniedbywania badań i tabuizowania tematu.
Dlaczego Movember jest tak ważny?
Rosnąca zachorowalność
Rak prostaty należy dziś do najczęściej diagnozowanych nowotworów u mężczyzn. Szacuje się, że:
- co trzeci mężczyzna w wieku 50–80 lat zachoruje na raka prostaty,
- 80% mężczyzn po 80. roku życia mierzy się z tą chorobą,
- choroba zajmuje 4. miejsce pod względem śmiertelności na świecie.
Ryzyko zachorowania rośnie po 45. roku życia, zwłaszcza u osób z obciążeniem rodzinnym.
Także rak jąder – choć występuje rzadziej – dotyczy głównie młodych mężczyzn i wymaga szczególnej czujności. Oba nowotwory cechują się bardzo dobrym rokowaniem, ale tylko wtedy, gdy zostaną wykryte odpowiednio wcześnie.
Zmiana myślenia o męskości
Eksperci podkreślają, że jednym z największych wyzwań jest przełamanie stereotypów dotyczących męskiej roli. Nadal pokutuje przekonanie, że „prawdziwy mężczyzna” nie choruje i nie chodzi do lekarza. Movember ma temu przeciwdziałać – w żartobliwej, odciążającej formie zachęca do rozmowy o zdrowiu i badaniach, które mogą uratować życie.
Społeczne wsparcie i edukacja
W Polsce kampania pełni również funkcję społeczną – buduje atmosferę zrozumienia, psychologicznego wsparcia i edukacji. Zachęca nie tylko do troski o siebie, ale także o bliskich mężczyzn – partnerów, ojców, braci czy przyjaciół.
Najważniejsze badania profilaktyczne
Badanie PSA
PSA (swoisty antygen sterczowy) to białko produkowane w prostacie. Jego podwyższony poziom może wskazywać na rozwój raka prostaty. Test wykonuje się z próbki krwi.
Regularne badania zaleca się:
- mężczyznom po 40. roku życia,
- osobom z obciążeniem genetycznym.
Samobadanie jąder
To podstawowa forma profilaktyki w kierunku raka jąder. Zaleca się wykonywanie go raz w miesiącu, najlepiej po ciepłej kąpieli.
Podczas badania warto zwrócić uwagę na:
- guzki, zgrubienia,
- ból lub dyskomfort,
- zmianę wielkości lub twardości jądra,
- asymetrię lub niepokojące zmiany w strukturze.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości konieczna jest konsultacja z urologiem.
Movember 2025 w Polsce
Tegorocznej edycji towarzyszy duże zainteresowanie mediów, a do akcji dołączają znane osoby ze świata sportu i kultury. Wśród nich znalazł się m.in. Robert Lewandowski, który w swoich mediach społecznościowych podkreślił, jak ważna jest troska o zdrowie oraz regularna diagnostyka.
Choć kampania ma charakter ogólnoświatowy, jej przekaz jest uniwersalny – mężczyźni powinni przełamać wstyd i tabu, a listopad jest doskonałą okazją, by zrobić pierwszy krok.
Wnioski
Movember to nie tylko chwytliwy symbol wąsów. To przede wszystkim apel o wczesną diagnostykę, zmianę nawyków zdrowotnych oraz otwartą rozmowę o chorobach, które od lat zbyt często wykrywa się za późno. Każdy listopad przypomina, że profilaktyka naprawdę ratuje życie.
Źródło: Zwrotnik Raka / zwrotnikraka.pl

