W Polsce zmiana czasu na zimowy w 2024 roku nastąpi w nocy z 26 na 27 października. Z soboty na niedzielę zegarki przesuwamy o godzinę do tyłu, z godziny 3:00 na 2:00. Oznacza to, że będziemy mogli spać godzinę dłużej, a dni staną się krótsze, co w praktyce oznacza szybsze nadejście zmroku. Dlaczego dwa razy do roku zmieniamy czas i jaki jest tego sens? Kiedy zmiana czasu zostanie zlikwidowana? Sprawdzamy!
Na skróty:
Historia zmiany czasu
Zmiana czasu na zimowy i letni to pomysł wprowadzony po raz pierwszy w XX wieku, głównie w odpowiedzi na konieczność oszczędności energii. Pierwsze próby zastosowania sezonowej zmiany czasu miały miejsce podczas I wojny światowej, kiedy państwa takie jak Niemcy czy Wielka Brytania szukały sposobów na redukcję zużycia zasobów. W Europie zmiana czasu na stałe została wprowadzona w latach 70., kiedy kryzys energetyczny sprawił, że wiele krajów zaczęło dostosowywać czas do sezonów, aby efektywniej korzystać z naturalnego światła słonecznego. Jednak czy takie podejście nadal ma sens w obecnych czasach?
Po co zmieniamy czas na zimowy?
Celem zmiany czasu jest, z założenia, maksymalizacja wykorzystania światła dziennego. Przesuwając wskazówki zegara jesienią, poranki są jaśniejsze i w teorii ograniczamy zużycie energii elektrycznej. Zmiana czasu, wg wielu, ma też korzyści ekonomiczne i społeczne, ponieważ pozwala zaoszczędzić na sztucznym oświetleniu.
Jednak z drugiej strony, po zmianie czasu jesienią, zmierzch zapada znacznie wcześniej, kiedy większość z nas wraca do domów z pracy lub wybiera się na zakupy, a w domach musimy wcześniej zapalać światło, zużywając energię elektryczną, którą “zaoszczędziliśmy” rano. Wobec tego, wielu Polaków jest zdania, że pozostanie przy czasie letnim przez cały rok, byłoby znacznie lepszym rozwiązaniem. Wówczas dłuższymi, jasnymi wieczorami, moglibyśmy się cieszyć przez cały rok.
Kiedy koniec zmiany czasu?
Przez ostatnie lata w Unii Europejskiej trwała debata nad zniesieniem zmiany czasu. W 2019 roku Parlament Europejski podjął decyzję o jej wyeliminowaniu, jednak państwa członkowskie wciąż nie doszły do konsensusu co do stałego czasu – letniego czy zimowego. Obecnie zmiany nadal obowiązują, jednak w kolejnych latach możemy spodziewać się decyzji o ich zakończeniu. I oby dezycje zostały podjęte jak najszybciej, a UE przystała na opinie mieszkańców Europy, którzy licznie wzieli udział w ankiecie zorganizowanej kilka lat temu.
Ankieta unijna dotycząca likwidacji zmiany czasu w Unii Europejskiej
Ankieta dotycząca zmian czasu w Unii Europejskiej, przeprowadzona w 2018 roku przez Komisję Europejską, cieszyła się ogromnym zainteresowanie Europejczyków. W badaniu wzięło udział około 4,6 miliona osób z różnych krajów członkowskich UE, co stanowiło rekordową liczbę odpowiedzi w historii konsultacji publicznych w UE.
Wyniki ankiety na temat zmian czasu:
- Aż 84% uczestników opowiedziało się za zniesieniem sezonowej zmiany czasu i ustaleniem jednolitego czasu przez cały rok.
- Najwięcej głosów za zniesieniem zmiany czasu pochodziło z krajów Europy Środkowej i Północnej, zwłaszcza z Niemiec, gdzie około 3 miliony osób wzięło udział w ankiecie.
- Spośród dwóch opcji – stałego czasu letniego i stałego czasu zimowego – większość respondentów preferowała czas letni, co oznacza, że woleliby dłuższe wieczory przez cały rok.
Wpływ ankiety na zmiany w prawie
W wyniku tych wyników Komisja Europejska zaproponowała w 2019 roku zniesienie zmiany czasu sezonowej na terenie UE. Zgodnie z pierwotnym harmonogramem państwa członkowskie miały wprowadzić stały czas – letni lub zimowy – do 2021 roku. Jednak ze względu na brak pełnego porozumienia między krajami członkowskimi termin ten został odłożony. Państwa różnią się w opinii co do tego, czy pozostać przy czasie letnim, czy zimowym, co sprawia, że ostateczna decyzja w tej sprawie jest nadal zawieszona.
Co dalej ze zmianami czasu?
Debaty i analizy dotyczące zmiany czasu nadal trwają, jednak obecnie UE nie określiła nowego terminu na wprowadzenie stałego czasu. Dopóki nie zostanie osiągnięte porozumienie, zmiany czasu na letni i zimowy będą nadal obowiązywać na terenie Unii Europejskiej. Liczymy jednak, że finalnie, długie, letnie wieczory nie zostaną nam zabrane, a europejscy politycy, rezygnując ze zmian czasu, zdecydują jednocześnie o pozostaniu przy czasie letnim przez cały rok!