Lato to czas, w którym sezon urlopowy trwa w najlepsze, a wielu z nas wybiera się na wymarzony wypoczynek. W lipcu i sierpniu tłumy plażowiczów zażywających kąpieli słonecznych to codzienny widok na nadbałtyckich plażach. Warto poznać zasady bezpiecznego opalania oraz dowiedzieć się, jak zachowuje się organizm wystawiony na działanie promieni słonecznych. Czym jest melanina? Co łączy witaminę D z opalaniem? Dlaczego witamina D3 jest ważna dla organizmu? O czym ponadto warto pamiętać wygrzewając się na słońcu? Sprawdzamy!
Na skróty:
Skąd się bierze opalenizna?
Opalenizna to efekt, który pojawia się po ekspozycji skóry na promienie słoneczne. Pomimo tego, że dla wielu osób wygląda efektownie, proces ten wynika najzwyczajniej z naturalnej reakcji obronnej organizmu na działanie promieniowania UV. Korzyścią, jaka wynika z opalania, jest m.in. produkcja witaminy D3 w organizmie. Z kolei, jeśli chodzi o główny czynnik odpowiedzialny za opaleniznę, jest melanina, czyli pigment występujący w skórze.
Kiedy skóra jest narażona na promienie UVB, które stanowią około 5% promieniowania słonecznego, melanocyty, czyli komórki produkujące melaninę, zaczynają wytwarzać pigment. Dzięki temu ciemniejsza skóra może efektywniej chronić się przed szkodliwym promieniowaniem UV, absorbuje je i minimalizuje jego potencjalnie negatywne skutki.
Co wpływa na szybkość opalania?
Jak łatwo zauważyć na plaży, w zależności od karnacji, reakcja na ekspozycję na słońce oraz szybkość opalania się jest różna. Kluczowa jest tutaj ilość melaniny oraz typ skóry. Osoby o jaśniejszej karnacji posiadają mniej melaniny. Jasna karnacja sprawia, że trudniej jest się opalić, a skóra jest bardziej podatna na oparzenia słoneczne. W miarę ekspozycji na słońce skóra może się lekko zaczerwieniać, a nawet ulec poparzeniu.
Z kolei osoby o ciemniejszej karnacji mają większą ilość melaniny, co pozwala na bardziej efektywną ochronę przed promieniowaniem UV. Wówczas skóra może stać się bardziej brązowa lub złocisto-brązowa, co stanowi naturalną reakcję obronną organizmu na słońce. Osoby o ciemnej karnacji ponadto rzadziej ulegają poparzeniom słonecznym i wracają z wakacji z piękną opalenizną.
Opalanie a witamina D3
Nie bez powodu w kontekście opalania często wspomina się o witaminie D. To właśnie słońce jest bowiem podstawowym źródłem cholekalcyferolu, czyli witaminy D w formie D3. Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w organizmie, pomagając wchłaniać wapń i fosfor, co jest niezbędne do prawidłowego rozwoju i zdrowia kości. Pełni ponadto ważną funkcję we wspieraniu układu odpornościowego, a także ma wpływ na działanie wielu genów regulujących procesy metaboliczne. Korzystnie wpływa również na serce, mięśnie, a nawet na zdrowie psychiczne. Dlatego też, umiarkowane opalanie w bezpiecznych godzinach i stosowanie odpowiednich środków ochrony przeciwsłonecznej jest kluczowe, aby cieszyć się korzyściami, jakie niesie za sobą produkcja odpowiedniej ilości witaminy D3 w organizmie.
Czy opalanie dostarcza wystarczająca ilość witaminy D?
O ile w znacznej większości przypadków nie ma ryzyka przedawkowania witaminy D po ekspozycji na słońce, to często zdarzają się jej niedobory. To, ile witaminy D3 zostanie wytworzonej w organizmie podczas opalania, jest uzależnione od wielu czynników np. karnacji, wieku, czy też poziomu tkanki tłuszczowej. Osoby z ograniczoną ekspozycję na słońce lub specjalnymi potrzebami dotyczącymi witaminy D powinny skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia odpowiednich suplementów diety.
Często wspomina się, że witamina D3 K2 to optymalna konfiguracja podczas suplementacji. Witaminy D3 i K2 mogą mieć bowiem komplementarne działanie. Poza wszystkimi korzyściami, jakie niesie obecność witaminy D3 w organizmie, witamina K2 odpowiada m.in. za transport wapnia do kości, jednocześnie zapobiegając jego odkładaniu w naczyniach krwionośnych.
Zasady bezpiecznego opalania
Na koniec podsumujmy zasady bezpiecznego opalania. Rozsądne postępowanie jest kluczowe dla utrzymania zdrowej skóry i uniknięcia oparzeń. Będąc na wakacjach i korzystając z kąpieli słonecznych, warto pamiętać o kilku kwestiach. Pierwszą z nich jest konieczność używania kremów z filtrem przeciwsłonecznym.
Co prawda, mocny krem do opalania ograniczy w pewien sposób ilość witaminy D3 produkowanej w organizmie, ale jednocześnie chroni przed poparzeniami słonecznymi oraz nadmiarem szkodliwego promieniowania UV. Stosowanie odpowiednich kremów SPF jest bardzo ważne szczególnie w przypadku dzieci. Dobrym wyborem dla najmłodszych może być ponadto strój kąpielowy okrywający ramiona oraz dłuższe spodenki ze specjalnego materiału. Warto również unikać najmocniejszego słońca, przed którym nie uchronią nawet najmocniejsze kremy z filtrami.
Dodajmy, że opalać można się również w cieniu, chociażby pod parasolem słonecznym lub w otwartym namiocie plażowym. Pamiętaj również o odpowiednio dobranych okularach przeciwsłonecznych. Mamy nadzieję, że dzięki informacjom zawartym w naszym artykule opalanie stanie się znacznie bezpieczniejsze.
